• Anasayfa
  • Favorilere Ekle
  • Site Haritası
  • www.facebook.com
  • www.twitter.com

Türkçe Bilgiler

Türkçe Dersi Bilgi ve Paylaşım Sitesi

Üyelik Girişi
Takvim

8. Sınıf Konular-4

Yukarıdaki isim fiil eki almış fiilimsilerin başka cümlelerde olumsuz şekilleri de mümkündür. Olumsuzluk eki isim fiil ekinden önce gelir.

Görmemek, görülmemek, yazmamak, gelmeme, çalmama, başlamayış, olmayış, sarılmayış, gelmeyiş, gülmeyiş…

Mavi renkliler olumsuzluk ekidir.
Kırmızı renkliler isim fiil ekidir.

 NOT: İsim fiil eki aldığı halde ve fiilimsi olma kriterlerine uygun olduğu halde kalıplaşarak bir varlığın kavramın adı olan sözcükler vardır. Bunlar fiilimsi olarak kabul edilmezler.

Elindeki çakmak ile oynaması annesini tedirgin etti.

Her gün dondurma yersen çok hasta olabilirsin.

Merak ettiğiniz bilgileri giriş kattaki danışmadan öğrenebilirsiniz.

NOT: Olumsuzluk eki olan “-ma, -me” eki ile isim fiil eki olan “-ma, -me” eki karıştırılmamalıdır.

Ortalığı toplama görevini kardeşine verdiler. (İsim Fiil Eki)

Bu saatte herkes uyuyor ortalığı toplama. (Olumsuzluk Eki)

NOT: Fiiller gibi çekimlenemeyeceklerini yukarıdaki açıkmada belirtmiştik. Şimdi bunun örneklerle açıklamasını daha da netleştirelim.

Uyu-mak istiyorduk.  (Bu cümledeki fiilimsiye kip eki ve şahıs eki getirmeye çalışalım)
Uyu-mak- yor-uz istiyorduk. (anlamsız olduğunu gördünüz arkadaşlar)

 2-Sıfat Fiil (Ortaç)

Fiillere getirilen “-an, -ası, -mez, -ar, -dik, -ecek, -miş” ekleri ile yapılır. Bu ekler de büyük ünlü uyumu kuralına göre eklendiği sözcük içinde değişiklik gösterecekleri için “-an, -en, -ası, -esi, -maz, -mez, -ar, -er, -dık, -dik, -duk, -dük, -acak, -ecek, -mış, -miş, -muş, -müş” şekillerinin olduğunu bilmeliyiz. Fakat daha rahat ezberleyebilmemiz için  “-an, -ası, -mez, -ar, -dik, -ecek, -miş” eklerini bilmemiz yeterlidir. Zaten daha da kolay akılda kalması için şifrenmiş bir şekilde sıralanmıştır:

“Anası mezar dikecekmiş”

Aşağıdaki örneklerde sıfat fiillerin cümle içinde sıfat görevlerinde kullanıldıklarına dikkat ediniz. Sıfat fiil ekleri fiillere gelerek onları cümle içinde sıfat ya da adlaşmış sıfat yapar.

 ÖRNEKLER

Çalışan                 adamı         herkes   sever.
(Niteleme Sıfatı)      (isim)
(Sıfat Fiil)

Gelen, gideni aratır. (Adlaşmış Sıfat+ Sıfat Fiil)

Yıkılası dağlar geçit vermez oldu.

Bu çocuğun sevilesi bir yanı kalmamış.

Görünmez kazaya da davetiye çıkarmayalım.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 

Ziyaret Bilgileri
Aktif Ziyaretçi2
Bugün Toplam108
Toplam Ziyaret1998094
Köşe Yazıları
Hava Durumu
Saat
Site Haritası