Noktalı Virgül (;)
Birden fazla sıralı cümleyi birbirinden ayırmak için kullanılır.
Kar yağdı, yollar kapandı; okullar tatil edildi, çocuklar buna çok sevindi.
İçinde virgüller bulunan sıralı cümleleri ayırmada kullanılır.
Eskiden burada bahçeli, cumbalı, ahşap evler vardı; şimdi hiçbiri yok.
Aralarında anlamca karşıtlık, neden-sonuç, güçlendirme, tamamlama gibi ilgiler bulunan ve birbirine “ama, fakat, ancak, çünkü, yoksa” gibi bağlaçlarla bağlanan cümlelerde, bu bağlaçlardan önce kullanılır.
Bu iş bizi çok yordu; ama sonunda başardık.
Her gün ilk otobüse biniyorum; çünkü işyerim çok uzak.
Evin her tarafını aradım; fakat cüzdanımı bir türlü bulamadım.
Virgülle ayrılmış bölümler arasında kullanılır.
Roman, hikâye, tiyatro olay ağırlıklı; eleştiri, makale bilgi ağırlıklı yazılardır.
Bugün yemekte çorba, pilav, fasulye; yarın çorba, makarna, kavurma varmış.
Özneyi, içinde virgüller bulunan öğeden ayırmak için kullanılır.
Sevim; Canan, Leyla ve Şebnem kadar çalışkan değil.
Çalıkuşu; Acımak, Yaprak Dökümü ve Damga’dan daha iyi bilinir.
Adlaşmış sıfatın, sıfat gibi anlaşılmaması için virgülün yetersiz kaldığı durumlarda adlaşmış sıfattan sonra kullanılır.
Yaramaz; küçük kardeşini rahat bırakmıyordu.
İki Nokta (:)
Aktarma sözlerde tırnak işaretinden veya konuşma çizgisinden önce kullanılır.
Babam: “Yarın işyerinde bana yardım edeceksiniz.” dedi.
Misafirlerden biri:
-Büyüyünce ne olacaksın bakalım, dedi.
Açıklaması yapılacak veya örnek verilecek sözün ya da cümlenin sonuna konur.
Makale: Bilgi verme amaçlı gazete yazısıdır.
Edebiyat denince birçok insanın aklına iki tür gelir: Roman ve şiir.
Bölme işleminde bölenle bölünen arasına konur.
40:2 = 20, 1000:2 = 500
İki noktadan sonra bir cümle yazılacaksa, cümle büyük harfle; devam eden örnekler sıralanacaksa, örnekler küçük harfle başlar.
Arkadaşım elindeki kitapla yanıma geldi: “Bunu yarına kadar bitirmeliyim.” dedi.
Eski sandıktan birçok şey çıktı: kitaplar, defterler, resimler…